Audit migratiediensten moet leiden tot gecontroleerde migratie
Vrijdag wordt de audit gelanceerd voor de asiel- en migratiediensten. Dat meldt Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Sammy Mahdi. Binnen het kader van deze audit wordt een analyse gemaakt van de 4 diensten die werken binnen het asiel- en migratiebeleid. Dat zijn de volgende: het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen, de Dienst Vreemdelingenzaken, Fedasil en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.
Sammy Mahdi: “ België is vandaag allesbehalve een voorbeeldland wat beheer van migratie betreft. Bedoeling is om niet langer achteraan de Europese klas te bengelen, sneller beslissingen te nemen en onze diensten te moderniseren.”
Wie asiel of verblijf aanvraagt moet op een transparante manier geholpen en geïnformeerd worden en moet snel een definitief antwoord krijgen. Sedert oktober zijn de gesprekken met de asiel- en migratiediensten lopende. Bij het opstellen van de onderzoeksvragen werd rekening gehouden met hun input alsook met opmerkingen van externen zoals het federaal Migratiecentrum Myria en de federale Ombudsdiensten.
De onderzoeksvragen zijn opgesplitst in twee delen; overkoepelende vragen en specifieke vragen per dienst. Het eerste deel spitst zicht toe op de ketenbenadering, het personeelsbeleid en de digitalisering van de diensten. Het tweede deel gaat over interne organisatie, de communicatie en gegevensuitwisseling met de burger/migrant en de optimalisatie van de verblijfsprocedures.
Voorbeelden:
- Geen dienst die zomaar een printer is. Jaarlijks worden er 24.000 bevelen om het grondgebied te verlaten geprint. Al die bevelen moeten individuele opvolging krijgen.
Dat is een grote beleidswijziging en de diensten moeten zich daar anders op organiseren. De vraag is uiteraard hoe? Opvolging is een tijdsintensief gegeven voor medewerkers.
Maar dat geldt evenzeer voor activering of competentieverwerving van mensen die asiel aanvragen. De bedoeling moet zijn om asielzoekers ook in afwachting van hun antwoord aan het werk te zetten.
- Achterstand dossiers: Hoe komt die tot stand? Hoe moet die weggewerkt worden? Kunnen we naar flexibele pools gaan van medewerkers om achterstanden weg te werken of instromen van dossiers op te vangen?
De asieldiensten zijn één lange keten. Als DVZ haar achterstand wegwerkt en het CGVS zit daarna met een opstapeling van dossiers, en nog wat later volgt de opstapeling bij de RVV dan stokt de keten ergens. Dan kom je niet tot een sneller procedure.
Maar dat geldt evenzeer voor andere migratiedossiers: regularisaties, gezinshereniging, visa-aanvragen..
Welke kwaliteit kan de dienst geven? Hoe is de interne organisatie? In het verleden was het te vaak oplapwerk door mensen te verschuiven maar niet te investeren in echte oplossingen.
- Digitalisering: de diensten werken nu nog als 4 eilanden naast elkaar. Hoe gebeurt de informatiedoorstroming met 4 aparte digitale systemen?
Zo zitten er wel wat constructiefouten, vooral in de communicatie, tussen de diensten. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen moet op dit moment zijn arresten nog printen… om deze dan fysiek naar de Dienst Vreemdelingenzaken te brengen, waar ze weer worden ingescand.
Is die audit nodig? Want er was er al 1 uitgevoerd in 2013 zonder veel gevolg.
Ondertussen is ook dat al 8 jaar geleden. Migratieregels en opvolging staan niet stil. Mahdi wil de problemen die zich stellen beginnen op te lossen en niet laten liggen voor een volgende Staatssecretaris. Dit toont de noodzaak naar een brede algemene doorlichting. Vandaar de beslissing om na rondvraag bij de diensten meteen door te duwen en geen tijd te verliezen.
De audit was al aangekondigd in het regeerakkoord: “De Belgische asiel- en migratiediensten, inclusief de Dienst Vreemdelingenzaken, ondergaan een externe audit en worden geoptimaliseerd met het oog op een performante organisatie, met onder andere een doorgedreven digitalisering van de interne administratieve processen.”
Hoe verloopt de procedure?
Er loopt nu een mededingingsprocedure met onderhandeling volgens artikel 38 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten. Kandidaten moeten voldoende expertise hebben om mee te doen wegens de omvang van deze audit. Na deze fase worden maximaal 5 kandidaten weerhouden die het bestek zullen ontvangen. Daarna worden op basis van het bestek onderhandelingen met de weerhouden kandidaten opgestart. Het bestek bevat uitgebreide info over de werking van de asiel- en migratiediensten, bepaalt de gunningscriteria en geeft de gedetailleerde onderzoeksvragen weer.
Hoe lang zal dit allemaal duren?
Kandidaten hebben 30 kalenderdagen om hun kandidatuur in te dienen. Vervolgens krijgen de 5 selecteerde kandidaten het bestek en hebben ze 30 kalenderdagen de tijd om een offerte in te dienen. Tenslotte, al is dat geen verplichting, volgen er onderhandelingen met de kandidaten. Daarom worden er nog geen bedragen bekend gemaakt.
De audit zelf moet binnen de 10 maanden afgerond worden te beginnen van de gunning van de opdracht. De resultaten zullen dus beschikbaar zijn tegen juni-juli 2022.
Deze openbare opdracht wordt gepubliceerd in het Bulletin der Aanbestedingen en in het Publicatieblad van de Europese Unie.